Zgodnie z art. 62 ust. 1 Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, „kto, wbrew przepisom ustawy, posiada środki odurzające lub substancje psychotropowe, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”. Z kolei za posiadanie znacznej ilości narkotyków grozi kara więzienia od roku do 10 lat. Natomiast w przypadku, gdy sąd uzna czyn za wypadek mniejszej wagi, sprawca podlega karze grzywny, karze ograniczenia wolności lub karze więzienia do roku.
Sprawca poniesie odpowiedzialność karną, jeżeli popełnił czyn zabroniony po ukończeniu 17 lat. A co, jeśli na posiadaniu narkotyków zostanie złapana osoba, która z racji wieku nie może jeszcze odpowiadać przed sądem karnym? Sprawa nieletniego, czyli osoby, która ukończyła 13 lat, ale nie ukończyła 17 lat w momencie popełnienia czynu, toczy się przed sądem rodzinnym na podstawie przepisów Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich.
Jeżeli nieletni w momencie popełnienia czynu ukończył 13 lat, odpowiada przed sądem rodzinnym za czyn karalny. W sprawie o czyn karalny sąd rodzinny może zastosować wobec nieletniego środki wychowawcze i poprawcze, wymienione w art. 6 Ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich (uopwsn). Są to:
- udzielenie upomnienia,
- zobowiązanie do określonego postępowania, a zwłaszcza do naprawienia wyrządzonej szkody, do wykonania określonych prac lub świadczeń na rzecz pokrzywdzonego lub społeczności lokalnej, do przeproszenia pokrzywdzonego, do podjęcia nauki lub pracy, do uczestniczenia w odpowiednich zajęciach o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, do powstrzymania się od przebywania w określonych środowiskach lub miejscach albo do zaniechania używania alkoholu lub innego środka w celu wprowadzania się w stan odurzenia,
- ustanowienie nadzoru odpowiedzialnego rodziców lub opiekuna,
- ustanowienie nadzoru organizacji młodzieżowej lub innej organizacji społecznej, zakładu pracy albo osoby godnej zaufania – udzielających poręczenia za nieletniego,
- zastosowanie nadzoru kuratora,
- skierowanie do ośrodka kuratorskiego, a także do organizacji społecznej lub instytucji zajmujących się pracą z nieletnimi o charakterze wychowawczym, terapeutycznym lub szkoleniowym, po uprzednim porozumieniu się z tą organizacją lub instytucją,
- orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów,
- orzeczenie przepadku rzeczy uzyskanych w związku z popełnieniem czynu karalnego;
- umieszczenie w młodzieżowym ośrodku wychowawczym albo w rodzinie zastępczej zawodowej, która ukończyła szkolenie przygotowujące do sprawowania opieki nad nieletnim,
- umieszczenie w zakładzie poprawczym.
Kara dla nieletniego za posiadanie narkotyków
Zgodnie z art. 7 uopwsn, sąd rodzinny może również zobowiązać rodziców lub opiekuna nieletniego do poprawy warunków wychowawczych, bytowych lub zdrowotnych nieletniego, a także do ścisłej współpracy ze szkołą, do której nieletni uczęszcza, poradnią psychologiczno-pedagogiczną lub inną poradnią specjalistyczną, zakładem pracy, w którym jest zatrudniony, oraz lekarzem lub zakładem leczniczym.
Środki wychowawcze i poprawcze wymienione w Ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich sąd może zastosować również wobec osoby, które ukończyła 17 lat, ale nie ukończyła 18 lat w momencie popełnienia czynu, jeżeli popełniony przez nią czyn stanowi występek, stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają. W tym przypadku sąd stosuje środki poprawcze lub wychowawcze zamiast kary.
